Την γέννησε η ανάγκη, την επέβαλε η ζωή

Όπου να’ ναι θα κατακαθίσει ο κονιορτός που ξεσηκώνουν οι κυβερνώντες εδώ και 6 μήνες. Θα σταματήσει και η λάσπη που κουβαλούν με βαρέα φορτηγά. Κονιορτός και λάσπη. Ιδανικός τρόπος διακυβέρνησης! Πλην όμως, δεν μπορεί να κρατήσει για πολύ. Διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος να τους σκεπάσουν και τα δυο.

Θα μπορούσε κάποιος να μπει και στη διαδικασία της σύγκρισης. Τι έκανε αυτή η διακυβέρνηση στους 6 μήνες, τι έκανε η προηγούμενη και η προ-προηγούμενη ή τι έκαναν και τι κατάφεραν όλες οι προηγούμενες, μαζί και χώρια. Έστω και εν μέσω λάσπης και σκόνης. Η μνήμη όμως ούτε λασπώνεται, ούτε σκονίζεται. Θα μπορούσαμε ν’ αναφέρουμε αυτά που, αίφνης, έρχονται στο μυαλό του μέσου πολίτη:

·         Ποιος μας οδήγησε στο φυσικό αέριο.

·         Ποιος συγκρατούσε τους μισθούς.

·         Ποιος διατηρούσε τους 13^ους μισθούς.

·         Ποιος άναβε κόκκινο για κατάργηση της Α.Τ.Α.

·         Ποιος κλείδωνε τα εφάπαξ.

·         Ποιος στήριζε και υπερασπιζόταν τους ημικρατικούς.

·         Ποιος περιφρουρούσε τα κεκτημένα των εργαζομένων.

·         Ποιος κατέθετε νομοσχέδια στη Βουλή για φορολόγηση του πλούτου.

·         Ποιος προχώρησε (για πρώτη φορά στον τόπο) στη συνολική Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση.

·         Ποιος αγωνίστηκε μέχρι τέλους για να μην περάσει η παράταση στο 63^ο.

Όπως φυσικά και στο μυαλό του μέσου πολίτη και πάλι, δε μπορεί παρά να τίθενται και τα παράλληλα ερωτήματα, ρητορικά ή όχι.

·         Ποιος με τις ενέργειές του προσπαθεί να οδηγήσει το φυσικό αέριο σε χέρια μη δημόσια ή ξένα.

·         Ποιος στοχοποίησε από τη πρώτη στιγμή τους μισθούς με πρωτοφανείς περικοπές.

·         Ποιος κατέστησε επισφαλείς τους 13^ους μισθούς.

·         Ποιος εδώ και χρόνια ισχυρίζεται ότι η ΑΤΑ πρέπει να καταργηθεί και όταν ήταν ξανά στην εξουσία (2001 – 2002) την κουτσούρεψαν, ενώ δεν υπήρχε καμιά οικονομική κρίση, αλλά απαίτηση των Βιομηχάνων / Εργοδοτών.

·         Ποιος προσπαθεί, με κάθε τρόπο, να ξεκλειδώσει τα εφάπαξ οδηγώντας πολλούς σε πανικό και πρόωρη αφυπηρέτηση.

·         Ποιος ξεκίνησε, ήδη, το ξήλωμα των ημικρατικών και μάλιστα αυτών που είναι κερδοφόροι.

·         Ποιος, αντί να υπερασπίζεται τους εργαζόμενους, τάσσεται με τον πλούτο.

·         Ποιος καταψήφιζε στη Βουλή οτιδήποτε ερχόταν από την προηγούμενη κυβέρνηση, με νομοσχέδιο, για στήριξη της οικονομίας και αφορούσε τον πλούτο, τη μεγάλη ιδιοκτησία, τις εταιρείες.

·         Ποιος επιδιδόταν στην αντι-μεταρρύθμιση, για να μην αλλάξει τίποτε στο χώρο της παιδείας.

·         Ποιος επέβαλε την παράταση του ορίου αφυπηρέτησης στους εκπαιδευτικούς και μετά καμωνόταν ότι αγωνίζεται για τους άνεργους πτυχιούχους.

Μπορεί κάποιος να μιλά για ώρες για όλα τα θέματα που τέθηκαν και για άλλα πολλά (και κεφαλαιώδη) που δεν αναφέρτηκαν. Θα σταθούμε σ’ ένα μόνο, το τελευταίο. Την εκπαίδευση, την παιδεία γενικότερα και τη συντελούμενη Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση.

Η προηγούμενη κυβέρνηση προχώρησε σε μια συνολική Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση εμπλέκοντας το σύνολο του εκπαιδευτικού κόσμου αλλά και την κοινωνία ολόκληρη αφού, προηγήθηκε και δημοσίως αλλά και δομημένος διάλογος των φορέων της εκπαίδευσης. Για 12 μήνες το εκπαιδευτικό σύστημα αξιολογείτο και κατέληξε σε ένα μνημειώδες έργο, την Έκθεση της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης από επτά επιφανείς ακαδημαϊκούς από Κύπρο, Ελλάδα και αλλού. Ξεκίνησε η υλοποίηση της σε όλες τις βαθμίδες με τους εκπαιδευτικούς στην πρώτη γραμμή, με στόχο ένα δημοκρατικό και ανθρώπινο σχολείο, που θα προάγει την κριτική σκέψη, θα αποσκοπεί στον σκεπτόμενο πολίτη, τον ενεργό πολίτη. Κορυφαία στιγμή η συγγραφή των Νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων, που εκσυγχρονίζουν το περιεχόμενο της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Η μεταρρύθμιση προχώρησε, παρά την πολεμική των σημερινών συγκυβερνώντων και μέσα στη Βουλή (σταύρωναν τα κονδύλια) και έξω από την Βουλή, με την προπαγάνδα και τον παμπούλα, δήθεν, της αριστερής μεταρρύθμισης. Οι προσπάθειες τους φυσικά απέτυχαν για δυο λόγους:

Πρώτον: Ήταν μια μεταρρύθμιση που στηριζόταν στην επιστημοσύνη, στις επιστήμες της παιδαγωγικής και όχι σε πολιτικές ή κομματικές ντιρεκτίβες και

Δεύτερον: Η μεταρρύθμιση αγκαλιάστηκε από το σύνολο του εκπαιδευτικού κόσμου, που αποτέλεσε και αποτελεί την ασπίδα στις όποιες επιβουλές, από οπουδήποτε και αν προέρχονται.

Ο νυν Υπουργός, από τη πρώτη μέρα της ανάληψης των καθηκόντων του, αναλώνεται σε μια παραφιλολογία, δήθεν, εκσυγχρονισμού, πιεζόμενος από τον Αρχιεπίσκοπο αλλά και άλλους, που καμιά αλλαγή δεν ήθελαν στην εκπαίδευση. Στις προθέσεις του ήταν, ίσως να είναι ακόμη, ν’ αλλάξει οτιδήποτε κτίστηκε τα τελευταία χρόνια και βρίσκεταιστα πρώτα στάδια εφαρμογής και αναμένονται τα πρώτα αποτελέσματα. Όπως ο ίδιος ανέφερε, όρισε επιτροπές, θα τα αξιολογήσει όλα και θ’ αποφασίσει, παρουσιάζοντας μια εικόνα των πραγμάτων, ως να είμαστε στην άκρη ενός χάους. Γρήγορα όμως προσέκρουσε στην ασπίδα που είπαμε πιο πριν.

Όρισε επιτροπές, στην πλειοψηφία υφιστάμενους του και επικεφαλής τέθηκε ο ίδιος για να πάρει τις τελικές αποφάσεις. Στην εκπαίδευση όμως δε λειτουργούμε κατ’ αυτό τον τρόπο κ. Υπουργέ. Στην εκπαίδευση γίνεται διάλογος, επιδιώκεται συναίνεση και για τα πολύ εξειδικευμένα το λόγο έχουν οι επιστήμονες. Χωρίς να σημαίνει ότι οι θέσεις των άλλων εμπλεκόμενων δε λαμβάνονται υπόψη. Κάθε άλλο. Αλλά οι ρόλοι είναι διακριτοί. Γι’ αυτό και οι προκάτοχοί σας είχαν συστήσει τα Συμβούλια Παιδείας. Για να συζητούνται οι αλλαγές και να καθορίζεται η πορεία.

Στα συμβούλια παιδείας όπου εκπροσωπούνται όλοι οι φορείς της κοινωνίας. Εσείς τι κάνατε; Προχωράτε από μόνος σας, χωρίς να συζητάτε με κανένα. Και όταν, για πρώτη φορά, συγκαλέσατε επιτέλους το Συμβούλιο Δημοτικής και Μέσης, που έπρεπε να το είχατε πράξει και πριν προχωρήσετε και με τις άλλες σας αποφάσεις, γι’ αυτό έχουν συσταθεί εξάλλου, φάνηκαν οι προθέσεις σας. Καλύτερα φάνηκε η νοοτροπία σας: «Εγώ αποφασίζω». Πήρατε τον κόσμο στο Συμβούλιο, του παρουσιάσατε ένα Σχέδιο για ένα νέο σύστημα διορισμού και ηθέλατε, την ίδια ώρα να το διαβάσουν, να σου πουν τις θέσεις τους και να πάνε στο καλό. Κύριε Υπουργέ, με όλο το σεβασμό, δεν λειτουργούν έτσι τα Συμβούλια Παιδείας, δεν λειτούργησαν έτσι ποτέ. Στα Συμβούλια Παιδείας γίνεται εντελεχής διάλογος, μπαίνουν στη βάσανο της συζήτησης όλες οι απόψεις και παίρνονται μετά οι όποιες αποφάσεις μέσα από βαθύ στοχασμό και λογική τετράγωνη. Δεν είναι ψεκάστε – σκουπίστε – τελειώσατε. Τι καταφέρατε; Αντί δημόσιο διάλογο, δημόσιο αλαλούμ. Είμαι σίγουρος ότι θα ανακρούσετε πρύμνας. Το καταλαμβαίνω, ηθέλατε ν’ αλλάξετε το σχέδιο που κατατέθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση (πολύ καλύτερο από το δικό σας, κατά γενική ομολογία, ακόμα και των δικών σας) και αρχίσατε τις πρόχειρες, χωρίς καμιά μελέτη, αλλαγές. Το αποτέλεσμα;

Θυματοποιείται τους εκπαιδευτικούς που για χρόνια δουλεύουν ως συμβασιούχοι και που για πολλούς απ’ αυτούς ξόδεψε το κράτος πολλά κονδύλια για την προϋπηρεσιακή επιμόρφωσή τους. Από την άλλη είστε έτοιμος να ξοδέψετε δεκάδες εκατομμύρια (170 - 200 περίπου) για να επιμορφώσετε 30 χιλιάδες κόσμο, που στο τέλος δεν θα διοριστούν. Διορισμοί δεν γίνονται. Φροντίσατε και εσείς γι’ αυτό με τα μέτρα που πήρατε. Δεν το συζητώ αν ήταν ή όχι προτεραιότητα ο Κατάλογος Διοριστέων τη στιγμή που διορισμοί όχι μόνο δεν γίνονται αλλά έχουμε απολύσεις. Και η κατάσταση θα επιδεινώνεται. Εσείς είστε υπουργός, εσείς καθορίζετε και τις προτεραιότητες. Κάποιοι λένε ότι προσπαθείτε ν’ αποπροσανατολίσετε. Δικαίως ίσως;

Αυτό που φοβάμαι κ. Υπουργέ, είναι ότι αν συνεχίσετε με την ίδια νοοτροπία και για τα άλλα ζητήματα της μεταρρύθμισης και τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί θα δημιουργήσετε διαλυτικές τάσεις στο χώρο της εκπαίδευσης με άμεσες συνέπειες στα παιδιά μας. Αυτό που δεν καταλάβατε, ίσως, είναι ότι η μεταρρύθμιση δεν ήταν απόφαση του ενός. Ούτε Υπουργού, ούτε Προέδρου. Ήταν προϊόν συλλογικής δουλειάς. Δεν ήλθε για να φύγει. Άρχισε και θα συνεχιστεί. Είτε το θέλουμε είτε όχι. Και θα συνεχίζεται ες αεί. Έγινε πλέον υπόθεση ΟΛΩΝ. Καλύτερα να έλθετε αρωγός. Παρεμβήκατε διορθωτικά σε ένα από τα 17 γνωστικά αντικείμενα των Νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων, όχι επί της ουσίας, αλλά σε ένα καθαρά πρακτικό ζήτημα. Καλώς. Έτσι σας θέλουμε, συνοδοιπόρο. Οι αλλαγές, ο εκσυγχρονισμός, δεν είναι θέμα πολιτικών αποφάσεων μόνο. Επιβάλλονται από την ίδια τη ζωή. Ιδιαίτερα στο ζωντανό κομμάτι της παιδείας.

Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, που ξεκίνησε επί Τάσσου Παπαδόπουλου και συνεχίστηκε επί Δημήτρη Χριστόφια, θα συνεχίσει και επί Νίκου Αναστασιάδη και επί όλων των επόμενων Προέδρων. Είναι ένα ποτάμι που δεν γυρίζει πίσω. Την Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση τη γέννησε η κοινωνική ανάγκη. Την επέβαλε η ίδια η ζωή.

Σωτήρης Χαραλάμπους

Πρόεδρος Προοδευτικής Κίνησης Καθηγητών

23  Οκτωβρίου  2013