Ο φαρισαϊσμός και η υποκρισία των συντηρητικών κύκλων της δεξιάς Αντιμεταρρύθμισης

(Απειλείται η Ελληνική Γλώσσα από την κυπριακή διάλεκτο;)

Αυτές τις μέρες γίνεται έντονη συζήτηση ότι ουσιαστικά με το Νέο Αναλυτικό Πρόγραμμα υποβαθμίζεται η ελληνική γλώσσα και αναδεικνύεται σε κύρια γλώσσα η κυπριακή διάλεκτος. Άνευ ουσίας η συζήτηση. Θα προσπαθήσω, αξιοποιώντας κατευθύνσεις από τα εξ  Ελλάδος βιβλία Νεοελληνικής Γλώσσας για το Λύκειο, Α’ τεύχος «Έκφραση - Έκθεση» για το Μαθητή και τον Καθηγητή να δείξω ότι δεν υπάρχει τέτοιο θέμα.

Αναφορά από το βιβλίο του Καθηγητή: Έκφραση – Έκθεση Α ’ Λυκείου, τεύχος Α’, σελ. 16-17, Έκδοση ΟΕΔΒ, 2006:

Ειδικότεροι στόχοι και (ειδικότερη) πληροφόρηση

Να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές την οριζόντια διαίρεση της γλώσσας μας, το άνοιγμα της δηλαδή και τη διαφοροποίηση της μέσα στο χώρο. Κι αυτό, όχι βέβαια για να μιλήσουν τις διάφορες διαλέκτους και τα ιδιώματα, αλλά για να εννοήσουν ότι διάλεκτοι (μεγαλύτερη διαφοροποίηση από την Κοινή Νεοελληνική) και ιδιώμα­τα (μικρότερη διαφοροποίηση) συνθέτουν την Κοινή Νεοελληνική και την τροφοδοτούν, όπως είπαμε, με γλωσσικό υλικό. Να εκτιμήσουν δηλαδή και να αγαπήσουν αυτές τις πήγες του γλωσσικού μας πλουτισμού. Θα εξαφανιστεί έτσι, από τη μια μεριά, η τάση των αστών να περιφρονούν ιδιώματα και διαλέκτους, ενώ από την άλλη, έχουμε την ελπίδα ότι οι μαθητές που έχουν μητρική τους γλώσσα κάποιο ιδίωμα ή κάποια διάλεκτο δε θα αισθάνονται ότι μιλούν μια «υποδεέστερη» γλώσσα. Σ' αυτό θα συμβάλει αποφασιστικά και η στάση του δασκάλου/καθηγητή, ο οποίος δεν πρέπει να χαρακτηρίζει ως λάθη εκφραστικά τα ιδιώματα/διαλεκτικά γλωσσικά στοιχεία των μαθητών του. Θα ωφελούσε περισσότερο, αν επισήμαινε τη λειτουργικότητα τους μέσα στη διάλεκτο, και αν, ορμώμενος από αυτά, οδηγούσε τους μα­θητές στην αναζήτηση των αντίστοιχων/ισοδύναμων γλωσσικών στοιχείων της Κοι­νής Νεοελληνικής. Γιατί δεν είναι φυσικά λαθεμένη μια έκφραση διαλεκτική, τη στιγ­μή που λειτουργεί και υπηρετεί μια, έστω και μικρή, γλωσσική κοινότητα. Από τη στάση αυτή του καθηγητή θα διδαχτούν οι μαθητές και να αντλούν από τα/τις ιδιώματα/διαλέκτους χρήσιμα γλωσσικά στοιχεία, με τα οποία θα πλουτίζουν την Κοινή Νεοελληνική που καλλιεργούν στο σχολείο, και να σέβονται ως πολύτιμο στοιχείο πολιτισμού τη γλωσσική (και κάθε άλλη) λαϊκή δημιουργία/κληρονομιά.

Αυτά στην Ελλάδα (και στην Κύπρο σήμερα). Οπότε τα Νέα Αναλυτικά για τη Γλώσσα (2009/2011/2012) στα Γυμνάσια της Κύπρου υιοθετούν επί του συγκεκριμένου τη θέση που υιοθετήθηκε στην Ελλάδα περί του ζητήματος των διαλέκτων και ιδιωμάτων τουλάχιστον από το 2006 (το συγκεκριμένο βιβλίο κυκλοφόρησε νωρίτερα). Από τότε δεν υπήρξε καμία αντίδραση στην Κύπρο για το συγκεκριμένο θέμα. Το θυμήθηκαν κάποιοι τώρα για να σηκώσουν σκόνη. Δεν τους βολεύουν κάποιες πραγματικότητες. Ποιοι είναι αυτοί; Μα, οι γνωστοί συντηρητικοί της ελίτ της δεξιάς Αντιμεταρρύθμισης! Γιατί τώρα; Διότι ευνοούν οι πολιτικές συνθήκες! Πού είδαν, πώς κατέληξαν ότι κάποιοι άλλοι (οι προηγούμενοι) ήθελαν να αναδείξουν την κυπριακή διάλεκτο σε γλώσσα; Το Ν.Α.Π. Γλώσσας που περιθωριοποιούν δεν έχει καμιά τέτοια πρόβλεψη ή οδηγία! Οι συνάδελφοι εκπαιδευτικοί (μόνιμοι, συμβασιούχοι, έκτακτοι, αδιόριστοι με 4, 5, 6 και πλέον χρόνια υπηρεσίας), αλλά και άλλες επηρεαζόμενες ομάδες συμπολιτών μας μπορούν να αντιληφθούν –ανεξάρτητα από πολιτικές απόψεις- και ποιοι και γιατί «φέρνουν στο προσκήνιο» ένα τέτοιο θέμα τώρα.  

Για να αναδείξω τον φαρισαϊσμό και την υποκριτική αντίδραση των συντηρητικών της δεξιάς Αντιμεταρρύθμισης αντιγράφω από το βιβλίο του μαθητή από το οποίο διδάσκονται σήμερα όλοι οι μαθητές που φοιτούν στα κυπριακά σχολεία, Έκφραση - Έκθεση Α’ Λυκείου, τεύχος Α’, σελ. 27, εκδ. 2006: «Πολλοί ευρωπαϊκοί λαοί όχι μόνο έδειξαν, ιδίως τις τελευταίες δεκαετίες, μεγάλο ενδιαφέρον για να γνωρίσουν τα ιδιώματά τους, αλλά και βοήθησαν την πρακτική τους καλλιέργεια στο θέατρο και την υπόλοιπη λογοτεχνία. Περιττή και άσκοπη η τάση αυτή όταν δεν περιορίζεται σε όρια λογικά, επικίνδυνη ενδεχομένως όταν έχει ή μπορεί να πάρει πολιτικό χωριστικό χαρακτήρα, είναι ωφέλιμη και καλοπρόσδεκτη όσο δίνει αφορμή να εκφραστούν λογοτεχνικά είδη ιδιότυπα, που αλλιώς δε θα έβλεπαν καθόλου το φως ή θα νοθεύονταν». Μ. Τριανταφυλλίδης

Σε τι διαφέρει λοιπόν αυτή η θέση του Μανόλη Τριανταφυλλίδη από όσα στοχεύει το Νέο Αναλυτικό Πρόγραμμα για τη Γλώσσα (2009/2013); Εκτός κι αν ο Τριανταφυλλίδης ήθελε να αφελληνίσει την Κύπρο… Πάντως δεν έχει χαρακτηριστεί ακόμα από τους σημερινούς «πρωταγωνιστές της Αντιμεταρρύθμισης» εχθρός του έθνους, ούτε υπηρέτης ξένων συμφερόντων. Έτσι για να δούμε και τις αναλογίες. Αντιγράφω από τη Βικιπαιδεία (http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CE%BB%CE%B7%CF%82_%CE%A4%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82): «Το 1917 ο Τριανταφυλλίδης μαζί με τον Δελμούζο καλούνται από την κυβέρνηση Βενιζέλου να εκδώσουν τα πρώτα σχολικά βιβλία στη δημοτική, μια μεταρρύθμιση που θα διακοπεί βίαια το 1920, μετά την πτώση της κυβέρνησης Βενιζέλου με προτροπή μάλιστα της σχετικής Επιτροπείας της κυβέρνησης Γούναρη στην έκθεσή της «να πεταχτούν τα βιβλία έξω από τα σχολεία και να καούν στην πυρά». Χρειάζεται να σχολιάσω; Απλά στη σημερινή εποχή είμαστε λίγο πιο «πολιτισμένοι», λίγο πιο «επικοινωνιακοί», λίγο πιο «πολιτικοί», αλλά ίδιο κεφάλι, αγύριστο.

Στην ίδια σελίδα, λίγο παρακάτω: «Η αρχαία ελληνική γλώσσα είχε δύο ευτυχίες: ν' αποχτήσει μεγάλη λογοτεχνία πριν φανερωθούν οι γραμματικοί και πως για καιρό καμιά διάλεχτό της δεν καθυπερτέρησε τις γειτονικές της και δεν υψώθηκε σ' επίσημη γλώσσα. Έτσι πλουτίστηκε η γλώσσα με όλες τις εκφράσεις εκείνες που φέρνουν πάντα μαζί τους κάτι σαν το άρωμα της πατρίδας που τις γέννησε. Διδάσκει αυτό κάτι που θα έπρεπε να το στοχαστούν τα σύγχρονα έθνη και που παίρνω το θάρρος να το συστήσω στους σημερινούς Έλληνες. Θα είχαν άδικο την ώρα  που παγιώνουν τη γλώσσα τους να διώχνουν εκφραστικά στοιχεία γεμάτα ουσία που τους παρέχουν τα λαϊκά ιδιώματα από τους διάφορους τόπους». Michel Bréal (Γάλλος γλωσσολόγος)

Αυτά ως απάντηση στις οπισθοδρομικές, υστερικές, αντιεπιστημονικές θέσεις περί ανάδειξης της κυπριακής διαλέκτου σε γλώσσα.

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τους ειδικούς είναι οι διάλεκτοι που κινδυνεύουν και όχι οι γλώσσες για πολλούς και διάφορους λόγους που έχουν να κάνουν με την σύγχρονη επικοινωνία, τις άμεσες επαφές, τη σμίκρυνση των αποστάσεων κλπ. Αλήθεια, έχει κανένα που πιστεύει στα σοβαρά ότι κινδυνεύει η Ελληνική γλώσσα από την διάλεκτο μας, είτε αυτός είναι Πρόεδρος της Δημοκρατίας, είτε Υπουργός Παιδείας;

Δεν βαρέθηκαν κάποιοι τόσα χρόνια να βλέπουν συνωμοσίες, φαντάσματα και εσωτερικούς εχθρούς; Οι μόνοι, διά των πράξεών τους, εσωτερικοί εχθροί που είχαμε και προκάλεσαν τον αφελληνισμό μέρους της πατρίδας μας ή την καταστροφή εκπαιδευτηρίων μας ήταν οι λεγόμενοι υπερ-Έλληνες (γνωστότατα τα «ανδραγαθήματα» τους το 1974) με τους οποίους οι σημερινοί κυβερνώντες έχουν πολύ καλές σχέσεις. Μάλιστα κάποιους τους έχουν επιβραβεύσει με υψηλά αξιώματα...

Κλείνοντας, διερωτώμαι πραγματικά από πού ώς πού η διδασκαλία της κυπριακής μας διαλέκτου στα πλαίσια του μαθήματος μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την Κοινή Νέα Ελληνική και να επηρεάσει αρνητικά την εθνική συνείδηση του οποιουδήποτε, όπως επικαλούνται διάφοροι αντιμεταρρυθμιστές. Αλήθεια, υπάρχει οποιαδήποτε έρευνα ή μελέτη (ή έστω ένα «όργανο μέτρησης» της εθνικής συνείδησης, ρε παιδί μου) που να αποδεικνύει τις φοβίες όσων αντιστρατεύονται τη διάλεκτο μας; Ποιος τελικά θα σώσει την Παιδεία από τους «σωτήρες» της;

Γιώργος Γιαλλούρης

Μέλος ΚΔΣ ΟΕΛΜΕΚ

Μέλος ΚΔΣ ΣΕΚΦ

ΑΠΟΡΙΑ ΣΥΝΑΔΕΛΦΩΝ

Όλοι οι «σωτήρες της γλώσσας» διαπιστώνουν ότι οι μαθητές μας αποτυγχάνουν στις εξετάσεις, ιδίως στις Παγκύπριες – Εισαγωγικές για τα ΑΕΙ. Ποιο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών ευθύνεται; Το νέο που δεν εφαρμόστηκε ακόμα ή το «ελληνοπρεπές» του 2000 το οποίο επιθυμούν να παραμείνει; Τελικά ανησυχούν πραγματικά για την Νέα Ελληνική Γλώσσα και την ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ διδασκαλία της;